گفتاردرمانی
اختلال های زبانی
اختلال های زبانی به چهار دسته تقسیم می شوند :
1- اختلالات تولیدی
2- اختلالات سلیسی گفتاری
3- اختلال های کارکرد زبان
4- اختلالات صوتی
اختلالات تولیدی :
اختلاات تولیدی به مشکلاتی گفته می شود که در تولیدی صدای گفتاری ایجاد شود و باعث شود صدایی به صدای دیگر تبدیل شود و یا حذف شود و یا گفتار گوینده برای شنونده مبهم و نا مفهوم گردد .
اختلالات تولیدی در افراد مختلف به شکل های مختلفی از خفیف تا بسیار شدید مشاهده گردیده است ، که ممکن است تنها در یک صدا و آن هم از یک نوع مشاهده شود و در کودک دیگر در صداهای مختلف و از انواع متفاوتی باشد
اختلالات تولیدی از نظر بالینی به سه دسته تقسیم می شوند :
الف ) حذف
در حالت فرد در همگام تلفظ کلمه ای از اول ،وسط و یا آخر را حذف می کند مثلا : کودکی که اختلال حذف صدای (س) را دارد و به (سیب ) می گوید ( ایب ) یا یه (درس) می گوید( در)
ب) جایگزینی
در این حالت فرد در هنگام تلفظ کلمه ای یکی از صدا ها را با صدای دیگر جایگزین کرده و کلمه را تلفظ می کند مثلا : کودکی به جای ( شیر ) می گوید ( سیر ) یا به جای ( خیار ) می گوید ( خیال )
ج) مبهم تلفظ کردن
در این حالت کودک در هنگام تلفظ کلمه ای ، صدا را طوری تلفظ می کند که شبیه هیچ یک از صدا های زبانی افراد در آن جامعه نیست .مثل صدای( th) که در زبان فارسی نیست
دلایل اختلالات تولیدی
اختلالات تولیدی به دلایل متعددی به وجود می آید گاهی نیز چند دلیل تواماباعث آن می شونداین دلایل به پنج دسته تقسیم می شوند
1) علل عضوی : هرگونه ضعف و فلجی در اندام های گفتاری باعث می شود فرد نتواند صداهای گفتاری را به شکل صحیح تلفظ کند
2) علل ساختمانی : هرگونه نقص در ساختمان اندام های گفتاری باعث می شود که فرد نتواند بعضی از کلمات را درست تلفظ کند مانند بزرگی زبان ،نبودن زبان کوچک ، مرتب نبودن دندان ها و یا لب شکری
3) ناشنوایی: کودکانی که دارای ضعف شنوایی هستند و حساسیت شنیداری آن ها کم است صداهای شبیه به هم را یک صدا می شنوند و در هنگام تولید نیز یک صدا تولید می کنند
4) دو زبانگی ( دو زبانه بودن ) :
کودکانی که زبان مادری آن ها زبان دیگری است گاهی صداهایی را از زبان مادری در زبان فارسی استفاده می کنند مثلا ترک زبانان صدایی بین (گ) و ( ق) را برای تلفظ کلمه (قدیم ) بکار می برند
5) علل محیطی :
کودکانی که در مناطقی دارای فقر فرهنگی است رشد می کنند با یاد گیری اشتباه کلمات از بزرگسالان بی سواد در آن محیط ، این کلمات را اشتباه تلفظ می کنند مثلا به قفل می گویند قلف یا به خیار می گویند خیال
